12 november 2023: Het Groene Woud van Luuk Lenders

beluister het programma:

De recente dubbel-CD ‘Het Groene Woud’ van Luuk Lenders.

Het idee voor Het Groene Woud ontstond in 2020, toen wegens corona ineens een hoop optredens wegvielen. De gedwongen rust greep Luuk aan om wandelingen te maken in Venray (de omgeving waar hij opgroeide), het leven te overdenken en plannen te maken. Zo ontstond het Groene Woud: twee Cd’s over de natuur, over Limburg en over Ierland.

De opnamen werden tussen 2020 en 2023 gemaakt en op 29 september jongstleden werden de CD’s geopenbaard.

De natuur en Limburg zijn hoorbaar aanwezig, tòch is er vrijwel geen gebruik gemaakt van natuurgeluiden. De circa 50 instrumenten worden bijna allemaal bespeeld door Luuk zelf. Ook worden met, bijvoorbeeld, een fluitketel, een regenpijp of een plamuurmes, natuurgeluiden en effecten gecreëerd.

Op ‘Het Groene Woud’ ook een aantal Nederlandse- en Ierse gasten. Zoals de Maastrichtse Beppie Kraft, de Ierse Seán Cannon (The Dubliners) en Kevin Conneff (The Chieftains), de Nederlandse blues-man Hans Theessink en zelfs Karin van As, bekend als de stem van de Nederlandse Spoorwegen.

Van jongs af aan waren The Dubliners een inspiratiebron voor Lenders. De Ierse muziekinstrumenten, waaronder de tin- en low whistles, zijn daarom veelvuldig te horen in het Groene Woud. Ook de stukken op de CD’s komen voor een deel uit Ierland.

Ook de website ( https://luuklenders.com/ ) is zeer de moeite waard! Daarop is meer te vinden over ‘Het Groene Woud’ en de optredens van Luuk.

playlist:

  1. Luuk Lenders/ Karin van As. De Treinwals. (Het Groene Woud- CD2- Dansen in het Bos, 2023; 03:34)
  2. Luuk Lenders/ Beppie Kraft. Waar in ’t Bronsgroen Eikenhout. (Het Groene Woud- CD2- Dansen in het Bos, 2023; 03:40)
  3. Luuk Lenders. Mannen met Baarden. (Het Groene Woud- CD2- Dansen in het Bos, 2023; 02:00)
  4. Luuk Lenders. De Uil zat in de Olmen. (Het Groene Woud- CD2- Dansen in het Bos, 2023; 02:13)
  5. Luuk Lenders. Life Let Us Cherish/ The Irish Washerwoman. (Het Groene Woud- CD2- Dansen in het Bos, 2023; 01:42)
  6. Luuk Lenders/ Seán Cannon. Fáinne Geal an Lae. (Het Groene Woud- CD1- Dromen op het Mos, 2023; 03:16)
  7. Luuk Lenders. Oh Denneboom. (Het Groene Woud- CD1- Dromen op het Mos, 2023; 01:48)
  8. Luuk Lenders. Aardbeiendroom/ Roodkapje. (Het Groene Woud- CD1- Dromen op het Mos, 2023; 01:57)
  9. Luuk Lenders. Zuidenwinddans. (Het Groene Woud- CD1- Dromen op het Mos, 2023; 04:38)
  10. Luuk Lenders/ Zoë Conway. A Ghaoth Andeas (The South Wind). (Het Groene Woud- CD1- Dromen op het Mos, 2023; 02:25)
  11. Luuk Lenders/ Hans Theessink. Sneeuwwit Vogelkijn. (Het Groene Woud- CD1- Dromen op het Mos, 2023; 03:19)
  12. Luuk Lenders. Wonderwoud/ Son ar Chistr. (Het Groene Woud- CD2- Dansen in het Bos, 2023; 03:43)
  13. Luuk Lenders. Maretakkenbos. (Het Groene Woud- CD2- Dansen in het Bos, 2023; 01:50)
  14. Luuk Lenders/ Kevin Conneff. Peigín Leitir Móir/ The Maid Behind the Bar. (Het Groene Woud- CD2- Dansen in het Bos, 2023; 02:43)
  15. Luuk Lenders/ Gerry O’Connor. Honeysuckle Hornpipe/ The Swallows Tail. (Het Groene Woud- CD2- Dansen in het Bos, 2023; 03:48)
  16. Luuk Lenders/ Hans Theessink. Driekusman. (Het Groene Woud- CD2- Dansen in het Bos, 2023; 00:42)
  17. Luuk Lenders/ Dom Flemons. Long Journey Home. (Het Groene Woud- CD2- Dansen in het Bos, 2023; 02:41)
  18. Luuk Lenders. Dennis Murphy’s Polka/ Maggie in the Woods/ Murroe Polka. (Het Groene Woud- CD2- Dansen in het Bos, 2023; 03:10)
  19. Luuk Lenders. Het Groene Woud. (Het Groene Woud- CD1- Dromen op het Mos, 2023; 05:54)

8 oktober 2023: Folk uit Baskenland, 2

playlist | beluister het programma:

toelichting: zie vorige aflevering

playlist:

  1. Kepa Junkera & Sorginak. Errekarriak. (Maletak, 2016; 04:38)
  2. Kepa Junkera. Tbilisi. (Hiri, 2006; 04:05)
  3. Oreka Tx. Txalaparta Dantza. (Quercus Endorphina, 2006-09-12; 02:04)
  4. Oreka TX. Harri Eta Hondar Artean. (Koklea, 2019; 03:11)
  5. Kepa Junkera + Melonious Quartet. Ataun. (Fandango: Provença Sessions, 2009; 05:47)
  6. Oreka TX. Amusia. (Koklea, 2019; 04:07)
  7. Kepa Junkera. Buenos Aires. (Hiri, 2006; 04:56)
  8. Oreka Tx. Adabegi. (Quercus Endorphina, 2006-09-12; 04:20)
  9. Oreka TX. Herrenka. (Koklea, 2019; 03:11)
  10. Oreka TX. Umane. (Koklea, 2019; 03:10)
  11. Oreka TX. A.T.H.. (Koklea, 2019; 03:32)
  12. Oreka TX. Jai adivasi. (Nömadak Tx, 2006; 03:08)
  13. Kepa Junkera. Bok-Espok. (Bilbao 00-00h, 1998; 04:27)
  14. Oreka TX. Martxa baten lehen notak. (Nömadak Tx, 2006; 04:00)
  15. Kepa Junkera. Lili eder bat badut nik. (Etxea, 2008; 04:59)

   

   

 

 

 

FolkIt Mediteranee, 22 september 2023: Madredeus

playlist | beluister het programma:

Vandaag in FolkIt, muziek van het Portugese Madredeus.

Madredeus werd 10 jaar eerder opgericht door Pedro Ayres Magalhães (klassieke gitaar) en Rodrigo Leão (keyboards).
Francisco Ribeiro (cello) en Gabriel Gomes (accordeon) traden toe in 1986. In 1987 completeerde zangeres Maria Teresa Salgueiro Madredeus.
In deze samenstelling nam de, toen nog naamloze, band in 1987 de eerste CD op in een abdij die tot oefenruimte was omgebouwd. De oefenruimte was in de wijk Madre de Deus (moeder van god) in Lissabon. De bandleden besloten de naam van deze omgeving, vooral vanwege de geluiden van de tram die iedere 5 minuten passeerde, te gebruiken voor de naam van de band. Die werd dus Madredeus.

Madredeus is een van de populairste Portugese bands. In hun muziek verwerken ze invloeden van fado en andere populaire muziek uit Portugal, met klassieke muziek en popmuziek. Toch benadrukken leden van de groep dat Madredeus geen fado-groep is, maar eerder gezien wil worden als vertegenwoordigers van post fado of new age fado.

In 1998 verzorgden ze de openingsceremonie van de Expo 98 in Lissabon, samen met José Carreras en Michael Nyman.

In 1997, het jaar ervoor, verscheen de vijfde CD O Paraíso, met daarop Carta para Ti. Daarna hoort u As Cores Do Sol van O Espírito Da Paz uit 1994.

Capricho Sentimental verscheen in 2015 en is de meest recente. De CD verscheen na een periode met personeelswisselingen en zijprojecten. Het meest in het oor springt is het vertrek van zangeres Teresa Salgueiro: zeer bepalend voor het geluid van de groep. Op Na Lusitânia is zangeres Beatriz Nunes te horen.



playlist:

  1. Madredeus. Alfama. (Ainda, 1995; 03:31)
  2. Madredeus. O Pastor. (Existir, 1990; 03:43)
  3. Madredeus. A Vaca De Fogo. (Os Dias da MadreDeus, 1987; 05:02)
  4. Madredeus. A Cidade e os Campos. (Ainda, 1995; 03:34)
  5. Madredeus. Cuidado. (Existir, 1990; 04:13)
  6. Madredeus. Carta para Ti. (O Paraíso, 1997; 03:53)
  7. Madredeus. As Cores Do Sol. (O Espírito Da Paz, 1994; 03:44)
  8. Madredeus. O Sonho. (O Paraíso, 1997; 05:11)
  9. Madredeus. Na Lusitânia. (Capricho Sentimental, 2015; 04:01)
  10. Madredeus. Ecos Na Catedral (Sunday Best Remix). (Electronico, 2002; 04:14)
  11. Madredeus & A Banda Cósmica. Se Todos Os Rios Vão Dar Ao Mar. (Castelos Na Areia, 2010; 04:49)
  12. Madredeus & A Banda Cósmica. Lisboa Do Mar. (Metafonia- Ineditos, 2008; 06:36)
  13. Madredeus & A Banda Cósmica. O Mar. (Metafonia- Classicos, 2008; 18:04)



   

   

   

FolkIt, 14 mei 2023: Ministry of Echology

playlist | beluister het programma:

In deze FolkIt tijd voor reggae uit… Litouwen! Die wordt gemaakt door Ministry of Echology.

Reggae is ontstaan in Jamaica en heeft een enorme invloed gehad op de ontwikkeling van de populaire muziek van de afgelopen decennia. De taal van reggae wordt overal op deze wereld gesproken en verstaan. Ook in Litouwen.

Bij het uitspreken van de naam van de band is het lastig Echology zo uit te spreken dat het wèl verwijst naar echo (een veelgebruikte geluidsbewerkingstechniek bij reggae), en nièt naar ecologie in de betekenis van respect voor de natuur. En eigenlijk is dat bewust, omdat de bandleden er een milieubewuste leefwijze op na houden. Ook in hun liedteksten is dat vaak te horen.

 

playlist:

  1. Ministry of Echology. Sodas. (Mixed Feelings, 2019, Zona Records ZNCD 087; 03:35)
  2. Ministry of Echology. Afterparty. (Mixed Feelings, 2019, Zona Records ZNCD 087; 03:14)
  3. Ministry of Echology. Meditation. (Notes & Quotes, 2014, Zona Records ZN 084; 05:27)
  4. Ministry of Echology. Meditation (Giriu Dvasios Version). (Version Excursion, 2014, Dubartis- DBR004; 04:46)
  5. Ministry of Echology. Rock Fort Rock. (Notes & Quotes, 2014, Zona Records ZN 084; 06:05)
  6. Ministry of Echology. Faya. (Fay EP, 2020, download Bandcamp; 04:20)
  7. Ministry of Echology. Watch and Observe. (Mixed Feelings, 2019, Zona Records ZNCD 087; 04:28)
  8. Ministry of Echology. Trenchtown. (Mixed Feelings, 2019, Zona Records ZNCD 087; 03:06)
  9. Ministry of Echology. Dialogas. (Horizon, 2022, Zona Records ZNCD 099; 04:18)
  10. Ministry of Echology. No Fight. (Wanderer, 2016, Zona Records ZNCD 087; 03:49)
  11. Ministry of Echology. Them Tell Me. (Mixed Feelings, 2019, Zona Records ZNCD 087; 04:01)
  12. Ministry of Echology. Wicked Man. (Mixed Feelings, 2019, Zona Records ZNCD 087; 05:04)
  13. Ministry of Echology. Wicked Man (Voodoo Tapes Dub). (Mixed Feelings, 2019, Zona Records ZNCD 087; 04:09)
  14. Ministry of Echology. Nyahbinghi (96wrld Version). (Version Excursion, 2014, Dubartis- DBR004; 08:00)

   

   

FolkIt, 8 juni 2017: Sardinië

In deze aflevering aandacht voor Sardijnse muziek.

Polyfone vokale muziek, zoals die wordt uitgevoerd door viertallen mannen, is bijzonder. ‘cantu a tenòre‘ verwijst niet zozeer naar een stemsoort (tenor) alswel naar een bepaalde manier van zingen. In FolkIt verschillende voorbeelden daarvan: Tenores Ogliastra, Tenores di Sarule en Tenores di Bitti. Het verhaal gaat dat de stemmen een eigen geluid immiteren: de wind, een blatend schaap, een loeiende koe. Verder maakt het gebruik van boventoonzang deze muziek bijzonder. Wellicht de bekendste groep is

Tenores di Bitti:

Tenore Supramonte Orgosolo:

In FolkIt ook typisch Sardijnse instrumentale muziek, gespeeld op launeddas: een blaasinstrument bestaande uit drie pijpen waarmee één speler dus twee onafhankelijke melodieën kan spelen, terwijl de langste pijp een vaste toon voortbrengt. Het schijnt dat 30 eeuwen vòòr Christus al op de voorloper van dit instrument (met twee pijpen) gespeeld werd. De bespeler van het instrument maakt gebruik van circulaire ademhaling.

Helaas geen bewegende beelden van twee legendarische bespelers van de launeddas: Efisio Melis (1890–1970) en Antonio Lara (1886–1979), in FolkIt wel geluidsopnames.

Wèl bewegende beelden van Maria Carta (24 juni 1934 – 22 september 1994):

Maria Carta in The Godfather II:

FolkIt, 11 mei 2017: Griekenland (diverse stijlen)

In FolkIt een gevarieerd programma met Griekse muziek. Muziek zoals uitgevoerd door een Nederlandse groep: Palio Paréa.

Uiteraard aandacht voor Smyrneika, de stijl die oorspronkelijk uit (Griekse) Smyrna (het huidige Turkse Izmir) komt en door Griekse vluchtelingen mee werd genomen naar het huidige Griekenland, onder andere Athene. Daar wordt het Rebetika en ontwikkelt het zich tot een heel gevarieerde muzieksoort die tot op de dag van vandaag populair is in Griekenland.

Een van de belangrijkste componisten/ uitvoerders van de oude Rebetika is Markos Vamvakaris, ook wel de ‘patriarch van de rebetika’ genoemd.

Een van de populairste zangeressen van Rebetika (overigens oorspronkelijk alleen door mannen uitgevoerd) is Katerina Tsiridou.

Katerina Tsiridou met Kompania

Je zou de Griekse ‘folk’ tekort doen wanneer je geen aandacht besteed aan andere stromingen, zowel uit Griekenland zelf als uit andere mediterane landen zoals Italië. Savina Yannatou neemt, met haar Primavera en Salonico, een aparte plaats in met haar aandacht voor onder andere Italiaanse, Spaanse en Noord Afrikaanse muziek.

Savina Yannatou gast & interview in Vrije geluiden, 12 februari 2012

Encardia brengt Italiaanse tarantella’s, zoals ze ook in Griekenland populair zijn.

Protasis, een Griekse uitgever van, o.m., prachtige CDs met Griekse muziek:



… en als aanvulling had ik eigenlijk ‘misirlou’ van Vinicio Capossela willen nemen. Perfecte brug naar mijn volgende FolkIt (over Italië; Sardinië in het bijzonder), maar deze versie van Dick Dale (speel vanaf 1’32”) is ook grappig en daarmee sta je weer met beide benen op de grond…

FolkIt, 13 april 2017: Roemenië (Electrecord)

Gabi Lunca | Romica Puceanu | meer (links)

Roemenië kende tijdens het communisme slechts één platenmaatschappij. Net als in bijvoorbeeld de Sovjet Unie (Melodia) en Hongarije (Hungaroton) bracht die maatschappij alles uit: van klassiek tot pop, van jazz tot volksmuziek. In Roemenië was er Electrecord. Overigens is Electrecord al in 1932 opgericht, dus voor de communistische periode. Na 1990 ging het snel bergafwaarts met Electrecord.

Wat de volksmuziek betreft was er aandacht voor de ‘officiële’ volksmuziek, maar ook voor de muziek die zich meer in de privé-sfeer afspeelde (muzica de mahala).

Naast de onvermijdelijke panfluit en cymbalom bijzondere aandacht in Folkit voor twee dames uit de wereld van de muzica de mahala: Gabi Lunca en Romica Punceanu. Vaak oude opnamen, die technisch nogal gemankeerd zijn, maar laten horen hoe voortreffelijk en virtuoos er gespeeld werd.

Gabi Lunca

Gabi Lunca werd in 1938 geboren en maakte carrière met Roemeense grootheden als Toni Iordache en Ion Onoriu (tevens haar echtgenoot). Zij was tijdens het bewind van Ceausescu een van de populairste zangeressen in het genre. En hoewel haar muziek op de radio werd verbannen naar de vroege ochtend (5 uur) weerhield dat haar fans er niet van met een kop Nescafé te luisteren. Na de afzetting van Ceausescu is ze overgeschakeld op religieus repertoire. Naast zangeres was ze zorgzaam moeder van 4 kinderen. Heel anders verging het haar tijdgenote en zangeres Romica Puceanu. Na de twee filmpjes hieronder meer over haar…


Romica Puceanu

Romica Puceanu werd in 1926 geboren en debuteerde reeds op 14-jarige leeftijd maar was minder  fortuinlijk dan Gabi Lunca: het zat haar niet mee in het liefdesleven en moest dat verdriet verdrinken. Haar carrière werd ook bemoeilijkt doordat ze zigeuner was: het was vrijwel onmogelijk in het buitenland op te treden en plaatopnamen waren ook gemakkelijker geweest indien ze dat niet was. Ze is vergeleken met grootheden als Billie Holiday en Cesária Évora.

Ze overleed in 1996 als gevolg van een auto-ongeluk.

meer…

Robert Garfias: bevat gedigitaliseerde opnamen van oude Selectrecord gramofoonplaten en veldopnamen uit, o.a. Roemenië, Spanje

http://www.socsci.uci.edu/~rgarfias/sound-recordings/romania/romica.html

een prachtige ‘rip’ van Gabi Lunca: Da mama cu biciu n mine

http://music-blog.ro/2012/05/gabi-lunca-da-mama-cu-biciu-n-mine-electrecord-hd/