1. 004-_04-_Ramo_verde.mp3
2. 010-_03-_Funtana_gitana.mp3
3. 013-_01-_Rumba_argelina.mp3
4. Adinaton_na_koimitho_Mpampis_Tsertos.mp3
5. Aman_Katerina-_Katerina_Tzirizou.mp3
6. p10-_15-_Secondo_Coro_Delle_Lavandaie.mp3
7. Se_poion_to_derti_mou_na_po_Giorgos_Tzortzis.mp3
beluister het programma:
Mark Olf werd geboren in 1905 in het Russische Bielsk, vlak bij de huidige grens met Wit Rusland. Tijdens de Eerste Wereldoorlog emigreerde hij met zijn ouders naar de Verenigde Staten. Het gezin vestigde zich in Manhattan. Daar bekwaamde Mark Olf zich in het autovak en was hij, vanaf 1929, eigenaar van een auto reparatie bedrijf in de buurt van Brooklyn Bridge.
Voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog ondersteunde hij het Amerikaanse leger met zijn vaardigheden aangaande autotechniek. In die periode leerde hij ook zijn echtgenote kennen: de pianiste Rubia Goldman. Hij leerde klassiek viool spelen, maar hij voelde zich toch meer aangetrokken tot de gitaar en de Yiddische volksmuziek. In 1938 trouwde hij met Rubia en begon hij zijn loopbaan als volkszanger.
Tussen 1951 en 1960 verschenen bij het gerenomeerde Amerikaanse label Folkways totaal 4 grammofoonplaten met Joodse en Hebreeuwse liederen. Zijn echtgenote, Rubia Olf, verzorgde daarbij de gedrukte liedteksten en de Amerikaanse vertalingen daarvan.
In 1987 nam het Smithsonian Institution de Folkways Record Company over. Daarmee waren ook de opnamen van Mark Olf voor de toekomst veiliggesteld. Helaas heeft hij dat zelf niet kunnen meemaken omdat hij datzelfde jaar, kort daarvoor, overleed aan leukemie.
bekijk liedteksten (hebreeuws/ engels) van Folk Songs, Vol. 1
bekijk liedteksten (hebreeuws/ engels) van Folk Songs, Vol. 2
liedteksten Folk Songs, Vol. 1
liedteksten Folk Songs, Vol. 2
beluister het programma:
Korrontzi (baskisch voor ‘stroom’) werd opgericht door trikitixa-speler Agus Barandiaran. Trikitixa is een baskische variant van de accordeon. Barandiaran studeerde bij Rufino Arrola, die hem het respect bijbracht voor de muzikale traditie van Baskenland, iets dat hij ook nastreeft bij de groep waarvan hij vanaf het begin, in 2004, deel uitmaakt. Korrontzi combineert de Baskische muziek met andere muziekstijlen- en vormen. Zo traden ze op met het symphonieorkest van Bilbao, maar ook met de baskische DJ Makala.
In deze FolkIt een overzicht van de ruim 20 jaar Korrontzi.
playlist:
beluister het programma:
In deze FolkIt liederen uit de Pub Ibiltaria-reeks van de Baskische groep Oskorri.
In de FolkIt van 28 en 30 maart jongstleden werd al aandacht besteed aan deze groep, die werd opgericht aan het begin van de jaren ‘70 van de vorige eeuw.
Oskorri trad voor het eerst op in 1971 dus in 1996 vierde de groep z’n 25-jarig bestaan, onder andere met een concert op de grote San Tomas-markt in Bilbao op 21 december. Tijdens het concert werden Baskische liederen gezongen, waarbij het publiek meezong. Het concert werd opgenomen en verscheen op CD The Pub Ibiltaria. Daarmee was een nieuwe traditie geboren die 13 CD’s zou duren. Deel 13, tevens het laatste deel van de reeks, verscheen in 2009. Elk van de live opgenomen 13 CD’s verschijnt met een meezing-CD waarop dezelfde liederen, maar dan zonder zang, te horen zijn.
In deze FolkIt een selectie van liederen in deze reeks.
playlist:
beluister het programma:
In Folk It! vandaag met een opname van het laatste concert van de Baskische groep Oskorri.
De groep werd opgericht aan het begin van de jaren ‘70. In de aflevering van Folkit! Mediterranee is al aandacht besteed aan deze groep.
Vanaf de jaren ‘70 is het een van de meest veelzijdige en invloedrijke groepen in Baskenland. De groep heeft veel optredens verzorgd buiten Baskenland en heeft ook samengewerkt met musici uit zowel Baskenland als daarbuiten. Zo worden er optredens gegeven samen met de Bulgaarse klarinetist Ivo Papasov, de Baskische accordeonist Kepa Junkera en het Canadese La Bottine Souriante.
De groep bestond tot eind 2015 en hield zich tijdens de laatste jaren van haar bestaan vooral bezig met nieuwe arrangementen van stukken die eerder werden gespeeld en opgenomen.
Het laatste concert op 22 november 2015 werd opgenomen en in 2016 uitgebracht als laatste release. In deze aflevering van FolkIt 14 stukken uit die live-registratie. Ze worden zonder onderbreking uitgezonden.
playlist:
beluister het programma:
Oskorri werd begin jaren ‘70 van de vorige eeuw opgericht in een tijd dat, op cultureel gebied, de beweging ‘Ez Dok Amairu’ aktief was. ‘Ez Dok Amairu’ kun je vertalen als ‘Er is geen 13’, waarbij het getal 13 symbool is van het kwaad.
Deze beweging, met vertegenwoordigers als Benito Lertxundi en Mikel Laboa, was aktief tussen 1965 en 1972 en maakte zich sterk voor het herontdekken en ontwikkelen van de Baskische taal en cultuur. Muziek van Benito Lertxundi en Mikel Laboa was al te horen in FolkIt van 12 januari en 8 december jongstleden.
Ook Oskorri, die voor het eerst optrad in 1971, was bezig Baskische liederen en dansmuziek uit het verleden te vernieuwen. Tussen 1976 en 2016 brachten ze veel platen uit, soms met kinderliedjes, soms met oude Baskische dansmuziek. Een speciale plaats nemen de CDs me Baskische liederen in: The Pub Ibiltaria. Het is een reeks van 13 dubbel-CD’s. De liederen worden door Oskorri, samen met het publiek, gezongen en live opgenomen. Ook is er steeds een CD met alleen de begeleiding van de liederen: de karaoke-versies dus, waarbij het de bedoeling is dat je meezingt.
In deze aflevering van FolkIt allerlei kanten van het oeuvre van Oskorri, waarin ook af en toe het publiek te horen is.
playlist:
beluister het programma:
Samen werden vroeger Lappen genoemd. Maar de naam Lappen wordt, evenals Lapland, inmiddels beschouwd als een belediging. Wat bevolking betreft gaat het hierbij om zo’n 70.000 mensen. Vanaf 2018 zijn in Noorwegen, Zweden en Finland waarheids- en verzoeningscommissies ingesteld die onderzoeken welke fouten er zijn gemaakt in het verleden en hoe die voorkomen kunnen worden in de toekomst. Zo heeft de Noorse commissie een lijvig rapport gepubliceerd waarin spijt betuigd wordt voor de gedwongen assimilering (de vernoorsing). Samen werd gedwongen afstand te doen van hun manier van leven. Ook was er geen plaats voor bijvoorbeeld de taal (het Samisch), en de cultuur waaronder de typische manier van zingen: de Joik.
In deze aflevering van Folkit enkele vooraanstaande vertolkers van de Joik.
Nederlandstalige website over de cultuur van de Samen
playlist:
beluister het programma:
Frigg werd deze maand precies 25 jaar geleden opgericht in Kaustinen: een kleine gemeente in West-Finland die bekend staat vanwege zijn muziekschool en het zomerse folk festival.
In de groep aanvankelijk 4 violen en een contrabas. In de muziek is de scandinavische viooltraditie van de speelmannen te horen.
Momenteel bestaat Frigg uit Petri Prauda, Alina Kivivuori, Esko Järvelä, Tero Hyväluoma, Juho Kivivuori en Topi Korhonen. Overigens is het niet helemaal correct om Frigg Fins te noemen: aan het begin speelden ook de Noorse broers Gjermund en Einar Olav Larsen mee op onder meer Hardanger viool.
Frigg speelt muziek die past in de Scandinavische viooltraditie maar maakt ook uitstapjes naar onder meer de Amerikaanse en Keltische muziek. Ze zijn over de hele wereld te bewonderen van Japan en Australië tot Borneo, maar ook op het Telluride Bluegrass Festival in de Verenigde Staten. Ze spelen samen met brass bands, koren en symphonie-orkest.
Vanwege hun 25 jarig bestaan verschijnt later deze maand nog een CD. In een van de volgende afleveringen van FolkIt kunt u daarmee kennismaken.
playlist:
beluister het programma:
Deze keer met muziek van de Benito Lertxundi: een van de bekendste zangers uit Baskenland. (tekst gaat verder onder de afbeelding)
Lertxundi wordt geboren in 1942 in Orio, een vissersdorp in de buurt van Donostia aan de Atlantische kust van het Spaanse deel van Baskenland.
Aan het einde van zijn tienerjaren koopt hij een gitaar en speelt en zingt hij eigen vertalingen van liedjes van Elvis. Hij wordt ontdekt door Mikel Laboa en uitgenodigd om deel uit te maken van de groep Ez Dok Amairu (vertaald: ‘Er is geen 13’). Ez Dok Amairu is een groep muzikanten en kunstenaars die zich richt op de instandhouding en vernieuwing van de Baskische taal en cultuur tijdens de Franco-dictatuur in Spanje. De groep wordt opgericht in 1965 en zal bestaan tot 1972, het einde van de dictatuur van Franco. Ook daarna blijft Lertxundi een van de belangrijkste zangers in Baskenland.
Lertxundi heeft in november 2024 laten weten te stoppen met optreden.
In dit programma werk van Lertxundi uit de periode dat hij deel uitmaakte van ‘Ez Dok Amairu’ maar ook van daarna.
In een van de vorige afleveringen (27 december 2024) was Olatz Zugasti te horen, die vanaf 1981 deel uitmaakt van de begeleidingsband van Lertxundi.
De aflevering van 8 december 2024 ging over Mikel Laboa.
opmerking Geert:
– De overeenkomst tussen twee versies van een stuk in dit programma (Txori Ttikia) en Baga, biga, higa, tweemaal te horen in de aflevering over Mikel Laboa, is opvallend! Mikel Laboa gebruikte vaak de vorm van de klanknabootsing (onomatopee).
playlist:
beluister het programma:
Deze FolkIt Mediterranee gaat de Baskische harpiste Olatz Zugasti.
Zugasti wordt geboren in 1965 in Hernani, vlak bij Donostia (San Sebastian) in het Spaanse Baskenland. Ze begint als 8-jarige gitaar te spelen. Wanneer ze 13 is ontmoet ze voor het eerst Benito Lertxundi, één van de belangrijkste mensen in de Baskische muziekscene. In 1981 is ze voor het eerst te horen op een plaat van Lertxundi en ze vormt sindsdien een vast onderdeel van zijn begeleidingband. Inmiddels zijn Lertxundi en Zugasti een stel en hebben ze samen een dochter.
Vanaf 1991 brengt ze een aantal solo-platen uit. Daarop is Zugasti te horen als zangeres en op, onder meer, harp. Inspiratie put ze uit de Baskische volksmuziek en vaak zijn de teksten door bekende Baskische schrijvers gemaakt.
Zugasti is met name bekend als harpiste. Ook is ze ook als docent en presentrice voorvechter van de Baskische taal en cultuur. In haar solo-werk laat ze ook horen dat ze veel geluisterd heeft naar andere muziek waarin de harp een belangrijke rol speelt, zoals de Bretonse en de Keltische.
playlist:
